'Misschien helpt het om niet de oren te laten hangen naar opvoedgoeroes'

Het merendeel van de ouders vindt dat scholen een aandeel hebben in de opvoeding van hun kinderen. 'Helaas', vindt Aleid Truijens, 'dat taakje kunnen ouders niet afschuiven op de crèche, de sportclub of de school'.

Als je één kookboek doorbladert, krijg je honger, en zin om te koken. Worstel je je, zoekend naar dat ene, perfecte recept voor je vrienden, door een hele stapel, dan dreigt ontmoediging: zoveel verbluffende kookkunst, uit alle windstreken, daar kun je als kleine ploeteraar niet aan tippen. Zo is het ook met opvoedadviezen: ze zijn aanlokkelijk, maar je overeet je er snel aan. En bij tegenstrijdige receptuur blijf je ontredderd achter.
Het leger deskundigen dat zich aanbiedt, in boekvorm, bladen en op internet, zwelt al jaren aan. Er is een grenzeloze groeimarkt: de onzekere ouder die alles goed wil doen. Ervaringen uitwisselen over 'die van mij' met vrienden of familie is niet genoeg. Internet heeft die gedachtewisseling met mensen in hetzelfde schuitje eindeloos gekwadrateerd.

Dat is prachtig, vooral als je het graag heel anders wil doen dan je moeder of buurvrouw. Internet-community's die voorzien in die behoefte aan uitwisseling, handige informatie en bemoediging, zoals het al jaren bestaande Ouders Online, zijn goud waard. 

Maar het gaat veel verder. Tegenwoordig dient iedereen elkaar te 'steunen'. Zonder steun vallen we om. Voor elke stap of hobbel in het leven kun je een 'coach inhuren: een afvalcoach, een interieurcoach, een citocoach, een banencoach of  meteen maar gewoon een lifecoach - in de hoop dat die mensen niet zulke hompelaars zijn als jij, en je als wijzen uit het oosten zullen leiden. De ene helft van de bevolking coacht de andere.

Wie twee minuten googelt vindt een waslijst aan steunloketten, opvoedcoaches en opvoedpoli's. Die doen ongetwijfeld goed werk, vooral bij mensen die zijn vastgelopen. Maar tegelijk ondermijnen al die ondersteuners de kracht van gewone opvoeders. Er wordt zo veel geschreven, gemeten en gewaarschuwd op het gebied van opvoeding, dat je vanzelf gaat denken dat opvoeden iets is waarvoor je enorm moet hebben doorgeleerd. Iets dat eigenlijk niet aan goedwillende sukkels kan worden overgelaten.

Zonder die vracht aan documentatie ben je een amateuristische prutser; elke beslissing kan fataal uitpakken. Daar hadden onze ouders minder last van. Die dreven op 'gezond verstand'. Ze strooiden met levenswijsheden als 'zo hoort en nu eenmaal'. Of: 'het zit niet altijd mee' en 'van fouten kun je leren'. En ze maakten een hoop stomme fouten - net als wij.

Het is als met depressie: nooit werd er zo veel over geschreven, nooit waren er zoveel werkzame therapieën en pillen. En toch zijn er nooit zo veel depressievelingen geweest als nu. Steun is een gerecht waarvan een mens nooit genoeg krijgt. Anderhalf jaar geleden vroeg minister Van Bijsterveldt 'steun' aan ouders bij de school van hun kind. Nu slaan de ouders terug. In een enquête in de De Nationale Ouder Monitor eisen ze van de school 'steun bij de opvoeding'. Bijna zeventig procent van de ondervraagde ouders vindt dat de school 'een belangrijke rol' in de opvoeding moet spelen.

Als ik de school was zou ik die wens rustig naast me neerleggen. Natuurlijk zijn mensen die de hele dag met kinderen bezig zijn vanzelf ook opvoeders. Maar de taak van het onderwijs is onderwijs geven, en goed ook. Ouders mogen verwachten dat kinderen op school hun talenten ontdekken en veel leren: taal en rekenen, maar ook leren nadenken over de wereld. Dat is een immense taak, waarbij leraren toch al voortdurend op de vingers worden gekeken en kritiek krijgen.

Ze hebben er hun handen vol aan. Opvoeden, dat taakje kunnen ouders niet afschuiven op de crèche, de sportclub of de school. Helaas. Misschien helpt het om niet de oren te laten hangen naar opvoedgoeroes. Kinderen worden bijna vanzelf groot. Je komt je al een aardig eind met stellen van regels en grenzen, een veilige bedding, en een grenzeloze hoeveelheid liefde. Er hebben nog nooit zoveel gelukkige kinderen rondgelopen als nu. 

Het scheelt ook als je zelf een niet al te beroerd voorbeeld geeft. Alles waarvan je wil dat een kind níet doet - zich klem zuipen, anderen kwetsen, kleineren, bedriegen en verraden,- zul je zelf moeten nalaten. Dat is ontzettend moeilijk. Maar je best doen is al heel wat. Goed genoeg is heus wel goed genoeg.

^{Aleid Truijens is columnist van de Volkskrant
Bron:} volkskrant.nl - OPINIE - Aleid Truijens − 09/08/12, 14:38